Turizm İşçileri Haftalık İzin Hakkını Kaybediyor
Geçtiğimiz hafta Meclis’te kabul edilen yeni düzenleme ile turizm sektöründe çalışan işçilerin haftalık bir günlük izin hakları ortadan kalkıyor. Artık turizm işletme belgesine sahip konaklama tesislerinde çalışanlar, 6 gün çalışıp 1 gün izin yapamayacaklar. 10 gün boyunca çalıştıktan sonra ise 1 gün izin kullanabilecekler.
Bu düzenlemeyle birlikte, 300 binden fazla turizm emekçisinin anayasal dinlenme hakkı fiilen yok edilirken, işverenler bu karardan memnun.
Ancak, turizm işçilerinin sendikası olan DİSK’e bağlı Devrimci Turizm İşçileri Sendikası (Dev-Turizm-İş) duruma sert tepki gösterdi. Sendika, düzenlemenin hak gasplarını beraberinde getirdiğini belirterek şu karşılaştırmayı yaptı:
“Eski sistem: İş Kanunu’na göre işçiler 6 gün çalışır, 7. gün kesintisiz tatil yapardı.
Yeni sistem: Turizm sektöründe çalışanlar için artık 10 gün boyunca aralıksız çalışma mümkün olacak.
Fazla mesai ücreti yok: 11. gün verilen tatil fazla mesai yerine geçmeyecek, ek ücret ödenmeyecek.
Telafi belirsizliği: Kullanılmayan tatillerin ne zaman telafi edileceğine dair yasal bir açıklama bulunmuyor.
Uzmanlara göre, düzenleme Anayasa’nın 50. maddesinde yer alan ‘çalışanın dinlenme hakkı’ ilkesini ihlal ediyor.
Sendika, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“10 gün çalışma, 1 gün tatil olmaz! Bu sadece bir yasal düzenleme değil, işçinin ruhunu ve bedenini tüketen insani bir krizdir. Turizm işçisi dinlenmek, yaşamak, nefes almak istiyor!”
Dev-Turizm-İş’in verilerine göre, sektördeki temel sorunlar şöyle:
- Haftalık fiilî çalışma süresi 50-60 saat arasında değişiyor.
- Kayıt dışı çalışma oranı %30’un üzerinde, yani birçok işçi yasal haklardan faydalanamıyor.
- Yıllık izin hakkını kullanamayanların oranı %45.
- Son 3 yılda işten ayrılma oranı %60, bu da sektörün istikrarsızlığını gösteriyor.
“Turizm İşçisi Makine Değil”
Yeni düzenleme, çalışanı sadece “performans odaklı” bir üretim aracına dönüştürüyor. Sendika, “Patronlar için esneklik olan bu sistem, işçiler için köleliktir” açıklamasında bulundu.
Açıklamada şu ifadeler dikkat çekti:
“Bu yasa, insan onuruna aykırıdır. Ailesini göremeyen, gün ışığına hasret kalan, dinlenemeyen bir iş gücüyle sürdürülebilir turizm olmaz. Bu sadece ekonomik değil, insani bir meseledir. Sömürüye sessizlik, suça ortaklıktır.”
Dev-Turizm-İş, hak gasplarına karşı tüm turizm çalışanlarını örgütlenmeye çağırıyor. Sendika, anayasal hakların geri alınması için mücadelelerine devam edeceklerini belirtirken, kamuoyunu da sessiz kalmamaya davet ediyor.