“`html
Dünya borsalarında ABD yönetiminin tarife müzakereleri ve istikrarlı gelen finansal raporlar, Trump ile Powell arasındaki gerilimlerin artabileceğine dair endişelerle etkileniyor.
ABD Başkanı Trump, Federal Reserve (Fed) ziyaretinde Powell’a yapım maliyetlerinin beklentinin üzerinde olduğunu belirtti. Trump, inşaat maliyetinin 2,5 milyar değil, 3,1 milyar dolara yakın olduğunu vurgularken, Powell’a faiz oranlarını düşürüp düşüremeyeceğine dair gelen bir soruya, “Faiz oranlarını düşürmesini çok isterim” şeklinde yanıt verdi. Bu ziyaret ve yapılan yorumlar, Trump ile Fed Başkanı Powell arasındaki tırmanan gerilim endişelerini artırdı.
Uzmanlar, Fed üzerindeki siyasi baskıların artabileceği kaygılarını dile getiriyor.
Piyasalardaki beklentiler, Fed’in önümüzdeki hafta faiz oranında bir değişiklik yapmayacağı yönünde netleşmiş durumda. Bununla birlikte, Bankanın yıl sonuna kadar politika faizini 50 baz puan kadar düşüreceği beklentisi ise güçlü kalmaya devam ediyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, Fed’in hem ABD yönetiminin politikalarını hem de ekonomik verileri dikkate alması gerektiğini aktardı.
Ticaret müzakerelerindeki gelişmeler ise yatırımcılar tarafından dikkatle izleniyor. ABD’nin Avrupa Birliği (AB) ile anlaşmaya yaklaşması ve AB’den ithalata %15 tarife uygulanacağına dair bilgiler, piyasalardaki risk iştahını artırdı.
Geçtiğimiz gün bir etkinlikte konuşan Trump, “Eğer AB, Amerikan iş dünyasına kapılarını açarsa daha düşük gümrük vergileri ödemeleri mümkün olacaktır” dedi. Ekonomik verilere baktığımızda, ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 19 Temmuz ile biten haftada 217 bine düşerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşirken, işsizlik maaşı başvuru sayısındaki bu düşüş üst üste altı haftadır sürmekte.
Ülkede imalat sanayi PMI, temmuzda bir önceki aya göre 3,4 puan azalarak 49,5 seviyesine geriledi. Bu sonuç, piyasa bekleyişlerinin altında kalmış ve imalat sektöründe daralma işaret etmektedir. Hizmet sektörü PMI ise temmuzda 2,3 puan artışla 55,2’ye ulaşırken, bileşik PMI da 1,7 puan artarak 54,6 değerine yükseldi. Hizmet ve bileşik PMI verileri 7 ayın zirvesine çıktı.
Tüm bu gelişmeler çerçevesinde ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %4,40’a düşerken, dolar endeksi %0,3 artarak 97,5 seviyesine yükseldi. Şu anda endeks 97,6 seviyelerinde işlem görmekte. Ticaret gerilimlerindeki azalma ve Fed’in beklenen şekilde gevşemeye gitmeyeceğine dair yorumlar ardından, altın ons fiyatı %0,2 kayıpla 3.363 dolara gerileyerek düşüşünü 3. güne taşıdı.
Brent petrolün varil fiyatı ise önceki kapanışa göre %0,20 artışla 68,7 dolardan işlem görmeye devam ediyor.
Kurumsal alanda, dün piyasa kapanışının ardından bilançosunu açıklayan ve beklentilerin ötesinde kar ve gelir bildiren Alphabet’in hisseleri %1 yükselirken; Tesla’nın bekleneni karşılamayan bilançosunun ardından hisseleri %8’lik bir kayba uğradı. Yazılım gelirlerinde hedeflere ulaşamayan IBM ise %8’e yakın bir değer kaybıyla dikkat çekti. Trump, sosyal medya üzerinden Elon Musk’la ilgili iddiaların yanlış olduğunu açıkladı.
New York Borsası’nda S&P 500 endeksi %0,07, Nasdaq endeksi ise %0,18 oranında artış gösterirken, her iki endeks de kapanış rekorlarını tazeledi. Dow Jones endeksi ise %0,7 kayıpla tamamladı. ABD’de endeks vadeli sözleşmeler yeni güne pozitif bir başlangıç yapmış durumda.
Avrupa borsalarında ise karmaşık bir seyir gözlemlenirken, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz kararı ve sonrasında ECB Başkanı Christine Lagarde’ın açıklamaları yakından takip ediliyor.
ECB, mevduat faiz oranını %2, refinansman faizini %2,15 ve marjinal borçlanma faizini %2,4 seviyesinde sabit tuttu. Lagarde, enflasyondaki belirsizliğin küresel ticaret politikalarındaki dalgalanmalardan kaynaklandığını belirtirken, ekonomik büyümeye yönelik risklerin aşağı yönlü olduğunu ifade etti.
Lagarde, AB ile ABD arasındaki müzakerelerin yönünü takip ettiklerini belirterek, “Bu ticari belirsizlik ne kadar hızlı çözülürse, o kadar az belirsizlikle karşılaşırız. Bu durum tüm ekonomik aktörler tarafından memnuniyetle karşılanır.” dedi.
AB Komisyonu sözcülerinden Olof Gill, Brüksel’deki basın toplantısında, AB ve ABD’nin tarifeler konusundaki müzakerelerinde yoğun bir şekilde çalıştığını ve bir anlaşmaya varma hedefinde olduklarını aktardı.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi %0,85, Almanya DAX 40 %0,23 artarken, Fransa CAC 40 endeksi %0,41 ve İtalya FTSE MIB 30 endeksi %0,24 düştü. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar ise karışık bir seyirle güne başladı.
Asya borsalarında ABD ile anlaşma yapması beklenen Güney Kore dışında kalan ülkeler satış baskısıyla karşı karşıya kalırken, ABD ile ticaret tarifeleri üzerine devam eden görüşmeler yatırımcıların gündeminde kalmaya devam ediyor. Güney Kore Sanayi Bakanı Kim Jung-kwan, dün ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ile bir araya gelerek, 1 Ağustos’a kadar tarifeler konusunda bir mutabakata varma niyetini yineledi.
IMF Sözcüsü Julie Kozack, Japonya’nın yüksek kamu borcu konusundaki kaygılarını dile getirerek, “Japonya için tavsiyemiz, artan faiz ödemeleri ve yaşlanan nüfusla ilgili harcamalarda dengeyi sağlayacak sağlam bir mali konsolidasyon planıdır” dedi.
Bölgeden gelen verilere göre, Japonya’da Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) temmuzda yıllık bazda %2,9 artış gösterdi. Tokyo’daki çekirdek TÜFE de aynı dönemde %2,9 olarak beklentilerin altında arttı.
Tüm bu gelişmeler sonucunda, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi %0,8, Hong Kong’da Hang Seng endeksi %1,1 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,3 değer kaybederken, Güney Kore Kospi endeksi %0,2 yükseldi.
Dün borsa alış ağırlıklı bir görünüm sergileyerek BIST 100 endeksi %0,92 artışla 10.689,05 puandan günü tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli sözleşmeler ise normal seans kapanışına göre %0,1 gerileyerek 12.266,00 puanda işlem gördü. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 300 baz puan indirerek %43’e çekti. Ayrıca, gecelik borç verme faiz oranını %49’dan %46’ya, gecelik borçlanma faiz oranını da %44,5’ten %41,5’e düşürdü.
Dolar/TL ise dün %0,5 yükselişle 40,6640’tan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında %0,3 düşerek 40,5290’tan işlem gördü.
Uzmanlar, yurt içinde kapasite kullanım oranı ve reel kesim güven endeksi, yurt dışında ise Almanya’da Ifo iş dünyası güven endeksi ve ABD’de dayanıklı mal siparişleri verilerinin takip edileceğini belirtiyorlar. Teknik açıdan BIST 100 endeksinin 10.800 ve 10.900 seviyeleri direnç, 10.600 ve 10.500 puanları ise destek konumunda değerlendiriliyor.
09.00 İngiltere, haziran ayı perakende satışları
10.00 Türkiye, temmuz ayı kapasite kullanım oranı
10.00 Türkiye, temmuz ayı reel kesim güven endeksi
11.00 Almanya, temmuz ayı Ifo iş dünyası güven endeksi
15.30 ABD, haziran ayı dayanıklı mal siparişleri
“`
